Impregnowanie drewna – czym, jak i kiedy?
O tym, że praktycznie każdy rodzaj naszego rodzimego drewna należy zaimpregnować, wie chyba każdy. Zmienne warunki pogodowe, wiatr, deszcz i palące słońce mogą doszczętnie zniszczyć taras czy elewacje wykonaną z desek. Jak najlepiej wykonać impregnowanie drewna? Jak często je wykonywać? Jakich środków i narzędzi użyć?
Na czym polega impregnacja drewna?
Impregnowanie to w rzeczywistości zabezpieczanie danej powierzchni przed czynnikami zewnętrznymi. Do procesu impregnacji używane są specjalne środki, które należy dobierać zgodnie z typem materiału, jaki mamy nimi pokryć. Aby impregnat działał jak najskuteczniej, warto zadbać o to, aby został wtłoczony jak najgłębiej w podłoże. Im grubsza warstwa zewnętrzna zostanie zaimpregnowana, tym lepiej powierzchnia jest zabezpieczona. Dzięki temu znacząco zwiększa się odporność na warunki zewnętrzne.
Czy każde drewno należy zaimpregnować?
Najpopularniejszymi typami drewna w naszej strefie klimatycznej są: sosna, świerk, topola, wierzba, dąb, jesion, buk, grab, cis. Każde z tych drzew odznacza się innym stopniem twardości, ilością sęków, a także wielkością deski, jaką jesteśmy w stanie z niego uzyskać. To stopień twardości i ilość sęków w głównej mierze decyduje o tym, do jakich zastosowań nadawać się będzie dany typ drewna. Im wyższa twardość i mniejsza ilość sęków, tym drewno bardziej wytrzymałe, a tym samym lepiej nadaje się na zewnątrz.
Wszystkie rodzime warunki drewna wymagają impregnacji. Miękkie drewno takie jak sosna czy świerk powinno zostać zaimpregnowane w sposób bardzo przemyślany i najlepiej z użyciem profesjonalnych metod np. autoklawy lub kąpieli impregnacyjnej. Tego typu drewno zazwyczaj nie wykazuje dużej odporności na warunki zewnętrzne i nawet zaimpregnowane będzie niszczeć szybciej niż drewno twarde. Dodatkowym problemem występującym w przypadku sosny lub świerku jest duża ilość twardych sęków, które chłoną impregnat w znacznie mniejszym stopniu niż reszta powierzchni. Drzewa z dużą ilością żywicy również mogą być problematyczne w impregnacji. Należy więc pamiętać, aby impregnować pozbawione żywicy drewno.
Jeżeli decydujemy się na drewno egzotyczne, takie jak np. cedr lub teak to nie musimy martwić się jego właściwą impregnacją. Gatunki te są z natury niezwykle odporne na wilgoć ze względu na dużą zawartość substancji oleistych. Posiadacze tego typu drewna powinni jednak raz na pewien czas stosować impregnaty olejowe.
Typy impregnatów
Trzema najpopularniejszymi typami impregnatów są substancje wodorozcieńczalne, rozpuszczalnikowe i olejowe. Każdy z nich jest przeznaczony do innego typu zadań.
Impregnaty wodorozcieńczalne to substancje o wyjątkowo skutecznym działaniu. Stosowane są głównie podczas profesjonalnych impregnacji np. w kąpieli. Dzięki temu wnikają głęboko do wnętrza drewna i skutecznie wzmacniają jego strukturę, a także chronią je podczas ewentualnego pożaru. Drewno zabezpieczone preparatami wodorozcieńczalnymi jest często używane do wykonywania więźby dachowej lub elementów konstrukcyjnych dla budowli ogrodowych. Należy pamiętać, że niektóre preparaty tego typu wymagają dodatkowego zabezpieczenia powierzchni warstwą lakieru. Ma to na celu zamknięcie impregnatu wewnątrz drewna i ochrona przed jego odparowywaniem.
Drugim popularnym typem impregnatów są substancje na bazie rozpuszczalników. Przeznaczone są one głównie do zabezpieczania drewna znajdującego się na zewnątrz budynku. Ich drażniący zapach i wysoka łatwopalność podczas wysychania sprawiają, że stosowanie ich wewnątrz pomieszczeń może być niekorzystne dla zdrowia. Impregnaty te bardzo dobrze wnikają wewnątrz drewna. Ich dodatkową zaletą jest możliwość stosowania na zainfekowane grzybami lub insektami drewno.
Ostatnim typem impregnatów są substancje olejowe. Impregnaty na bazie olejów doskonale sprawdzają się podczas zabezpieczania drewna znajdującego się na zewnątrz i narażonego na bardzo trudne warunki atmosferyczne. Najwyższej jakości impregnaty olejowe wykonywane są na bazie oleju tungowego zmieszanego z niewielką ilością rozpuszczalnika. Olej podkreśla rysunek drewna. Chętnie stosują go więc posiadacze drewna egzotycznego. Bardzo często wykorzystywany jest również olej saturacyjny.
Najskuteczniejsze metody impregnacji drewna
Metody impregnacji dzielimy na profesjonalne i domowe. Do profesjonalnych metod zaliczamy m.in. autoklaw i kąpiel impregnacyjną. Są to metody wymagające użycia specjalistycznego sprzętu. Jeżeli chcemy podjąć się impregnacji np. drewnianej elewacji domu, tarasu lub płotu warto sięgnąć po nieco prostsze metody nanoszenia substancji, jakimi są np. pędzel lub pistolet natryskowy. Każda z tych metod ma swoje plusy i minusy.
Stosowanie pędzla jest po prostu tanie. Samo narzędzie jest szeroko dostępne i wymaga niskich nakładów finansowych. Pędzel dobrze sprawdzi przy impregnacji niewielkich powierzchni jak np. ławka ogrodowa lub drewniana barierka tarasu.
W przypadku, kiedy musimy pokryć impregnatem większą lub nierówną powierzchnię, warto zaopatrzyć się w agregat malarski z lancą lub pistoletem natryskowym. Natryskowe nakładanie impregnatu pozwala na jego lepsze przenikanie do wnętrza drewna. Zapewnia ono również dokładne pokrycie powierzchni bez smug i zacieków — jak w przypadku nakładania pędzlem. Stosowanie agregatu malarskiego podczas impregnacji drewna pozwala również na znaczne przyspieszenie pracy. Agregaty malarskie wyposażone w lancę pozwalają na natrysk impregnatu strumieniem o szerokości aż 60 cm. Dodatkową zaletą stosowania agregatów natryskowych jest ich duża funkcjonalność. Urządzenia te pozwalają na natrysk nie tylko impregnatu, ale również farby elewacyjnej, farby do malowania dachu, farb emulsyjnych i podkładowych, a także środków hydroizolacyjnych typu Dysperbit.
